Elektrisch varen 

e boten in friese wateren.jpg

Ten tijde van het Friese Meren Project is in Friesland het elektrisch varen op de kaart gezet. Mede door subsidieregelingen voor laadpunten, aanschaffen en ombouwen van elektrische- en hybride boten is het aantal elektrische vaartuigen in Friesland het hoogst van Nederland. Vanuit de gedacht niet verbieden maar juist iets extra's bieden zijn routes ontwikkeld alleen toegankelijk voor elektrische boten. Het gaat om nieuwe vaarroutes die nog niet toegankelijk waren. 

Friesland heeft drie routes twee in Sudwest Fryslân en eentje in Noordoost Fryslân. Met name de route door het Bûtenfjild heeft potentie voor verbreding rond elektrisch varen. 

Quick scan elektrische bevaarbaarheid Fryslân

Sins het Friese Meren project is veel geïnvesteerd in het verduurzamen van waterrecreatie. Het stimuleren en faciliteren van elektrisch varen was daarbij een belangrijk onderdeel. Met de Elfwegentocht, waarbij Fryslân werd uitgedaagd om fossiel vrij voort te bewegen was elektrische varen een belangrijk onderdeel. Tijdens de Elfwegentocht kwam naar voren dat het opladen van elektrische vaartuigen nog niet optimaal is. Om hier in de toekomst verbeteringen aan te brengen had de provincie behoefte aan een actueel beeld van de huidige stand van zaken rond elektrisch varen en het laadpuntennetwerk en waar zowel ambities als knelpunten liggen bij ondernemers en overheden. Hiervoor is in 2019 een quick scan uitgevoerd.

Elektrisch varen in het Wetterwâlden-Bûtenfjild

Verkenning van kansen en (on)mogelijkheden voor de transitie van het Bûtenfjild naar E-only vaargebied. Een vaargebied waar je alleen mag varen met elektrische motoren en niet met verbrandingsmotoren.

 In het voorjaar van 2016 is gestart met de aanleg van een nieuwe electric-only route: de Bûtenfjildroute. De vaarverbinding vanaf de Grutte Wielen bij Leeuwarden naar de Swemmer bij De Westereen verbindt het Bûtenfjild met zowel Leeuwarden als de Lits-Lauwersmeerroute.

Van de sloepenroute is slechts een klein deel aangewezen als electric-only. Dit betreft het stuk nieuw te realiseren vaarweg tussen Ryptsjerk en de Sippefennen. De rest van de route gaat over bestaand vaarwater, waar ook boten aangedreven met verbrandingsmotoren varen. In aanloop naar- en tijdens de realisatie van de route is gebleken dat het begrip en de gedeeltelijke aanwijzing van E-only bij inwoners en ondernemers voor verwarring en onduidelijkheid zorgt. Naast behoefte aan duidelijkheid rijst ook de vraag of alle potentiële mogelijkheden wel benut worden als het e-only deel zicht beperkt tot een klein deel van de route. 

Is het wellicht kansrijk om de hele route of het hele gebied  te positioneren en vermarkten als e-only route? Een perspectief dat aansluit bij de kwaliteiten en de ambities van de regio in zijn totaliteit. Stel: we zetten als stip op de horizon over vijf  jaar is het hele Bûtenfjild electric only. Wat is dan mogelijk, wenselijk en nodig om de transitie naar elektrisch varen in het Bûtenfjild breed te realiseren?

Aan Hanneke Schmeink RECREATIE is gevraagd een verkenning uit te voeren naar de kansen en (on)mogelijkheden voor de transitie van het Bûtenfjild naar E-only vaargebied. De verkenning geeft inzicht in:

  • de omvang en aard van de watersport in het Bûtenfjild,

  • de stand van zaken, facts en figures en ontwikkelingen in en rond elektrische varen

  • voorbeelden en leerpunten van elektrische vaargebieden, in Friesland en daarbuiten.

  • gedachten, ideeën, kansen en belemmeringen die leven bij inwoners, ondernemers en andere betrokken partijen in het gebied.

De verkenning resulteert in conclusies en aanbevelingen voor een marsroute naar electric only.

Samenvattend blijkt uit de verkenning dat transitie van het gehele Wetterwâlden-Bûtenfjild naar electric only overwegend kansen en mogelijkheden biedt. Daarbij is een belangrijk basisgegeven dat een klein deel van de route al E only is. Waardoor boten die de doorgaande route willen varen al aangewezen zijn op een elektrisch of hybride aandrijving. Benut dan de uniciteit en positioneer en ontwikkel dan hele gebied als E-only. Het geeft aanknopingspunten om het gebied in zijn totaliteit toeristisch-recreatief te ontwikkelen en gerichter op de kaart te zetten. Een perspectief dat aansluit bij de kwaliteiten en ambities van de regio. Belangrijk aspect in de transitie is het inzetten op verleiden en stimuleren van elektrisch varen in plaats van handhaven en verbieden. E-varen moet je ervaren. Gedoog daarbij in eerste instantie de huidige gebruikers in het gebied. Het gaat om een beperkt aantal boten. En de ontwikkelingen in elektrisch varen gaan snel zodat elektrisch varen ook prijstechnisch steeds interessanter wordt.

 

 


We zijn in Fryslân koploper met elektrisch varen. Een voorsprong waar ze in den lande lering uit trekken en die we moeten koesteren

Toeristisch-recreatieve ontwikkeling Wetterwâlden-Bûtenfjild

Het realiseren van de elektrische vaarroute is het vliegwiel van een bredere toeristisch-recreatieve ontwikkeling in het Wetterwâlden-Bûtenfjild. Samen met ondernemers en Regiomarketing Noordoost Fryslân wordt nagedacht en uitgewerkt hoe het gebied toeristisch te ontwikkelen en op de kaart te zetten. In 2017 zijn een inspiratiekaart en audiotours ontwikkeld.